Yunanistan’da ilk kez bu yıl 21 Mayıs’taki genel seçimlerde kullanılacak sistem, birinci partiye 50 milletvekili “bonus” uygulamasını kaldırırken, hükümet kurulamaması halinde tekrar sandığa gidilmesini öngörüyor.
Yunanistan parlamentosunda 300 sandalye bulunuyor.
Genel seçime siyasi partiler, ittifaklar ve bağımsız adaylar katılabiliyor.
Seçmenler listedeki milletvekili adayları arasında da tercih yapacak
Seçmenler, sadece oy pusulalarında yer alan partiler arasında değil, tercih ettikleri partinin listesinde yer alan milletvekili adayları arasında da tercih yapabilecek.
Dolayısıyla öncelikle bir partinin belli bir bölgeden çıkaracağı milletvekili sayısı bölgeden aldığı toplam oy oranına bağlı olacak. Daha sonra partinin o bölgedeki milletvekili adayları aldıkları oy sayısına göre sıralanacak. Milletvekili olma önceliğini, alınan oy miktarı belirleyecek.
“Bonus” milletvekili uygulaması
Önceki yıllarda uygulanan seçim sisteminde, koalisyon hükümetlerinden kaçınılması ve güçlü bir iktidar gerekçesiyle genel seçimlerde birinci partiye 50 “bonus” milletvekilliği verilirken, yeni sistemde sandığa ilk gidişte bu uygulama kaldırıldı.
Mecliste 151 sandalyeyi kazanan parti tek başına iktidar olurken, hiçbir partinin bu sayıya ulaşamaması halinde Cumhurbaşkanı en çok oyu alan parti liderini hükümeti kurmak üzere görevlendirecek.
Hükümet kurulamazsa Cumhurbaşkanı sırayla en çok oy olan ikinci ve üçüncü parti liderlerine görevi verecek. Liderlerin hükümeti kurmaları için üçer günlük süreleri olacak.
Bu aşamada da hükümet kurulamazsa Cumhurbaşkanı tüm siyasi parti liderlerini bir araya getirecek. Bu süreçte de başarısız olunması halinde, tüm partilerin katılımıyla kurulacak geçici bir hükümetle, seçmenler tekrar sandığa gidecek.
“Tekrar” seçimleri
İkinci tur yerine “tekrar” olarak adlandırılan bu seçimde, ilk seçimde alınan oy oranına bakılmaksızın tüm parti ve bağımsız adaylar bir kez daha oy pusulalarındaki yerlerini alacak.
Seçimlerin “tekrar” edilmesi halinde “bonus” milletvekilliği uygulanacak. Buna göre, oy oranı yüzde 25 ve üzeri olmak kaydıyla birinci partiye 20 bonus milletvekilliği verilecek.
Yüzde 25’in üzerindeki her yüzde 0,5’lik artış için bir fazla milletvekilliği öngörülüyor. Birinci parti bu çerçevede azami 50 bonus milletvekilliği alabilecek.
Seçim barajı
Genel seçimlere katılan parti ve bağımsız adayların, meclise girebilmesi için ülke genelinde uygulanan yüzde 3 barajını aşması gerekiyor.
Bu seçim barajının sadece partiler ve ittifaklar için değil, tüm bağımsız adaylar için de geçerli olması pratikte bağımsız adayların meclise girmesinin önünü kapamış oluyor.
Seçime katılan partiler
Yunanistan’da 21 Mayıs’taki genel seçimlere katılacaklar, Yunanistan Yüksek Mahkemesinin (Arios Pagos) 2 Mayıs’ta aldığı kararla belirlendi.
Yüksek Mahkemenin, 21 Mayıs genel seçimlerine katılmak üzere yapılan 50 başvurunun 36’sını kabul etmesiyle seçimlere 27 siyasi parti, 8 ittifak ve 1 bağımsız adayın katılmasına imkan tanındı.
Anketler
Araştırma şirketlerinin yaptığı anketlerde, iktidardaki Yeni Demokrasi ilk sırada gözükürken, kendisini ana muhalefetteki Radikal Sol İttifak (SYRIZA) izliyor. Seçmenlerin en çok desteklediği üçüncü parti ise PASOK gözüküyor.