Rusya-Ukrayna savaşı münasebetiyle yaptırım uygulanan Rus oligarkların lüks yatlarının Türkiye’ye getirilmesi ABD ile yeni bir krize neden oldu. New York Times, Ege ve Akdeniz’de bulunan yatlarla ilgili ayrıntılı bir tahlil yayınlarken, gazeteye konuşan yetkililer, bahisle ilgili ürkütücü senaryolar çizdi. Rus milyarder Abramoviç’in yatıyla ilgili paylaşılan bilgiler ise şaşırttı.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin akabinde ABD ve AB’nin yaptırım uyguladığı Rus oligarklar devayı mal varlıklarını kaçırmakta buldu. Üstün yatlar ve özel jetlerin en tanınan rotası ise Türkiye oldu.
ABD merkezli New York Times gazetesi, Rusya-Ukrayna savaşı hasebiyle yaptırım uygulanan Rus oligarkların lüks yatlarını ve gemilerini tekrar Türkiye karasularında saklamaya başladığını yazdı. Bir araştırma yapan ve aktüel dataları tahlil eden gazete, toplam bedeli milyarlarca dolar olan gemilerin Ege ve Akdeniz kıyılarında demir attığını yazdı.
Aralarında Roman Abramoviç’in de olduğu çok sayıda oligarkın lüks teknelerinin NATO üyesi Türkiye açıklarında bulunduğunu vurgulayan New York Times gazetesi, bu durumun Washington’da reaksiyona neden olduğunu yazdı.
‘ANKARA İLE WASHİNGTON ORTASINDA TANSİYONU ARTIRIYOR’
New York Times’ta yer alan yazıda, “Türk sularındaki Rus harika yat filosu, Ankara ile Washington ortasında tansiyonu artırıyor: Rusya’nın Türkiye’nin finansal sistemine erişimi, potansiyel olarak Batı yaptırımlarını baltalıyor.” sözleri kullanıldı.
Roman Abramoviç’in Türkiye’deki yatlarından Eclipse
New York Times, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan’ın Batı’nın Rusya’ya yönelik yaptırımlarını eleştirdiğini hatırlatırken, “Erdoğan, Mart ayında Türkiye’nin güç muhtaçlıkları ve sanayi muahedeleri nedeniyle yaptırım uygulayamayacağını söyledi. Bu mevzuda yapacak bir şey yok dedi” sözlerini gündeme getirdi.
’32 YAT KAÇIRILDI, 13’Ü TÜRKİYE’DE’
New York Times tarafından yapılan tahlilde, toplamda, oligarklara ve yaptırıma tabi kuruluşlara bağlı en az 32 yatın ülke hududuna kaçırıldığı belirtildi. Gazete, Rus oligarklara ilişkin 13 yatın şu an Türkiye sularında demirlediğini yazdı. ABD’de Hazine Bakanlığı yardımcısı “Wally Adeyemo’nun bir Türk yetkiliye ABD’nin Rusların Türkiye’yi yaptırımlardan kaçmak için kullanmasından tasa duyduğunu söylediği” aktarıldı.
Türkiye’de demirleyen yatların bazıları
NYT, Rusya’ya karşı Amerikan yaptırımlarını delmekle suçladığı Türkiye’de birtakım bankaların Visa ve MasterCard’ın Rusya versiyonu olan Mir ödeme sistemini bıraktığını hatırlatırken, buna karşın Ruslara ve Rus oligarkların yatlarına hizmet vermeyi sürdürdüğü aktarıldı.
Türkiye’deki Rus yoğunluğuna da dikkat çeken gazete, bilhassa Ege ve Akdeniz bölgesinde restoranların bile menülerine Rusça tabirler eklediğine vurgu yaptı. Ege ve Akdeniz’in Ruslar için cennet haline geldiği öne sürüldü.
FİRMA ARGÜMANLARI REDDETTİ
Öte yandan, bu haberlerin ortaya çıkması ile Monako merkezli Imperial Yacht isimli denizcilik firması, Türk karasularındaki satılık yahut kiralık teknelerin reklamını yapmakla suçlandı. The Times gazetesinin haberinin akabinde firma, bu ilanları kaldırdı. İnternet sitesinde firmanın da yaptırımlara tabi tutulduğu yazıldı. New York Times, bahis ile ilgili bir firma yetkilisine ulaşırken, yetkili Imperial’ın Rus oligarkla ticari alaka kurduğunu reddetti.
‘ABD’Lİ ŞİRKETLER TÜRKİYE’DEN KAÇMAYA BAŞLAR’
ABD Hazinesi ve New York Federal Rezerv Bankası’nda yaptırım konusunda uzman olan Daniel Tannebaum, New York Times’a yaptığı açıklamada, “ABD isterse, Rus oligarkların yatları Türk karasularında olsa ve hatta Türk hükümeti işbirliğine yanaşmasa bile onlara yaptırım uygulayabilir” dedi.
Tannebaum, ABD’nin direkt olarak Türkiye’de bulunan Rus oligarklara yaptırım uygulaması mümkün olmasa da limanlar, akaryakıt şirketleri ve hatta yemek şirketlerini bile kullanarak bunu engelleyebilir. Fakat bu uygulanırsa, yalnızca Rus yat sahipleri değil birebir vakitte pek çok ABD’li de durumdan etkilenecek ve şirketlerini Türkiye dışında bir yere taşımak isteyecektir. Bu durumda bu şirketlerle iş yapan bankalar gaye olmamak için hesaplarını kapatabilirler.” dedi. Bu durumun Türkiye’ye önemli ekonomik ziyanları olabileceğine dikkat çekti.
Abramoviç geçtiğimiz günlerde İstanbul’da görüntülenmişti
‘HER HAFTA 20 KASA KUŞKONMAZ ALIYOR’
New York Times, Abramoviç’in 140 metrelik dev Solaris yatının Türkiye’deki dört yatından biri olduğunu ve Bodrum’un Yalıkavak beldesinde demirlediğini yazdı. Direkt liman çalışanı ile konuşan gazete, “En az 20 mürettebat üyesi her gün gemi tekneye su ve elektrik sağlamak, geri kalan muhtaçlıklarını karşılamak için çalışıyor. Her hafta bir kamyon dolusu yiyecek tekneye yükleniyor.” dedi. İsmi açıklanmayan liman yetkilisi, “Her hafta yirmi kasa kuşkonmaz alıyor. Bu kadar kuşkonmazla ne yapardınız?” dedi.
New York Times, mevzuyla ilgili Yalıkavak Marina’ya da ulaşırken, Türkiye’nin “uluslararası kaygıları” tanıdığı için yaptırımları kabul etmemesine karşın Solaris’in marina hudutlarının dışında tutulduğu söz edildi.
