T24 Dış Haberler
Stüdyo patronlarını temsil eden Sinema ve Televizyon Yapımcıları İttifakı ile görüşmelerin sona ermesinin ardından perşembe günü ABD’li oyuncular sendikası Sag-Aftra grev ilan etti. Yaklaşık 160 bin üyesi bulunan sendikada film ve dizi oyuncularının yanı sıra video oyunu tasarımcıları, radyo sunucuları, modeller ve Youtube fenomenlerinin de bulunduğu belirtildi.
The Guardian’ın haberine göre, stüdyolarla Temmuz 2020’de imzalanan ancak Koronavirüs nedeniyle baltalandığı belirtilen son büyük anlaşmanın 30 Haziran’da sona ereceği bildirilmiş, müzakereler yapılmaya başlanmıştı. Ana anlaşmazlık noktalarından birinin oyuncuların filmlerin ve TV şovlarının tekrar gösterimi için aldıkları ödemeler olduğu ifade edilirken, bir oyuncunun yapay zekayla yeniden üretilmesi durumunda görüntünün kime ait olduğunun da tartışma konusu olduğu aktarıldı. Sendika müzakerecilerinin, yayın hizmetlerindeki izlenme seviyelerine dayalı olarak fazladan ücret talep ettiği, ancak aralarında Disney, Netflix ve Amazon gibi platformların da yer aldığı stüdyoların izlenme oranlarını paylaşmadığı kaydedildi.
Sendikanın başkanı ve önde gelen ismi, 90’ların TV dizisi The Nanny’den bilinen Fran Drescher. Müzakereler uçuruma doğru ilerlerken Kim Kardashian’la fotoğraf çekimi için İtalya’ya gittiği için bir nebze eleştiriye maruz kalan Drescher, stüdyo patronlarını aşağıladığı kışkırtıcı bir konuşmayla geri döndü “CEO’larına yüz milyonlarca dolar verirken sağda solda para kaybettiklerini, yoksul olduklarını iddia ediyorlar. Bu iğrenç bir şey. Yazıklar olsun” ve Fransız Devrimi’nin ruhunu hatırlattı: “Sonunda halk Versailles’ın kapılarını kıracak ve her şey bitecek!”
Greve destek veren ünlü isimler
İki hafta önce Meryl Streep, Jennifer Lawrence, Charlize Theron, Joaquin Phoenix, Jamie Lee Curtis, Olivia Wilde ve Ewan McGregor gibi isimlerin imzaladığı sendikanın grev isteğini ifade eden mektubu, yıldız oyuncuların grevi desteklediğinin göstergesiydi. Cuma günü George Clooney greve desteğini belirterek bunu “sektörde bir dönüm noktası” olarak nitelendirdi ve “sektörün ayakta kalabilmesi için” değişimin gerekli olduğunu söyledi. Son 24 saat içinde destek veren diğer büyük oyuncular arasında John Cusack, Mark Ruffalo, Matt Damon ve Margot Robbie de yer aldı. Greve karşı duruşun olmadığı, tüm aktörlerin katılıyor gibi göründüğü belirtildi.
İnternet yayıncılığı her şeyi değiştirdi mi?
İnternet yayıncılığı sadece orta bütçeli filmleri ya da bildiğimiz TV dizilerini öldürmekle kalmadı, aynı zamanda filmlerin ve dizilerin izleyicilere sunulma ve karşılığında onlardan para alma şeklini de değiştirdi. Yayıncılar abonelerden para kazanıyor, dizi ve filmlerin de abonelik için tanıtım işlevi gördüğü belirtildi. Ayrıca, yayınların sürekli olarak platformlarda kaldığı, bunun da oyuncu emeğine fiyat biçmenin geleneksel yollarını zorlaştırdığı kaydedildi. Dolayısıyla, yayıncıların izlenme sayılarını açıklamaktaki isteksizliği nedeniyle daha da zorlaşan tekrar ücretleri konusundaki tartışmanın, yayın platformlarındaki dizi ve filmlerin giderek daha büyük ve daha yaygın bir şekilde izlenir hale geldikçe g daha önemli olacağı aktarıldı.
Peki ya yapay zeka?
Mevcut durumda, yapay zeka tarafından üretilen görüntülerin geleneksel film yapımcılığının yerini alacak kadar sofistike görünmediği, ancak makine öğreniminin hızının herkesi endişelendirdiği kaydedildi. Stüdyocular Birliği, yapay zeka konusunda “çığır açan” bir teklif sunduğunu söyledi ama Sag-Aftra’nın baş müzakerecisi Duncan Crabtree-Ireland bu teklifi geri çevirdi: “Arka plandaki sanatçılarımızın taranabilmesini, bir günlük ücretlerini alabilmelerini ve şirketlerinin bu taramaya, görüntülerine, benzerliklerine sahip olmasını ve bunu sonsuza kadar istedikleri projede izinsiz ve tazminatsız kullanabilmelerini önerdiler. Eğer bunun çığır açıcı bir öneri olduğunu düşünüyorsanız, tekrar düşünmenizi öneririm.”
Aktörler zaten zengin değil mi?
Haberde oyunculuk spor dünyasına benzetildi. Buna göre bir grup büyük paralar kazanan assolistin yanında, geri kalan çoğunluğun o kadar kazanmadığı belirtildi. Tom Cruise’un Görevimiz Tehlike serisinin çekimleri sırasında bağırdığı çalışanlar hatırlatılarak, aktörün çalışanları azarladığı sözlerine yer verildi: “Bunu endüstrimiz kapandığı için evlerini kaybeden insanlara anlatabilirsiniz! Bu onların masasına yemek koymayacak ya da üniversite eğitimlerini karşılamayacak!”
Ünlü oyuncu Matt Damon, gazetecilere ABD’de çalışan çoğu oyuncunun hayatlarındaki zorlukları hatırlattı: “Sağlık sigortasına hak kazanmak için (yıllık) 26 bin dolar gelir sınırı isteniyor ve pek çok insan fazla mesaiyle bu geliri elde edebiliyor. Bu akademik bir çalışma değil. Bu gerçek bir ölüm kalım meselesi.”
İstediklerini alabilecekler mi? Sendika ne kadar güçlü?
Oyuncuların ortadan kaybolması, yapım sürecinin en çok para harcanan kısmı olan çekimlerin derhal durması anlamına geliyor. Ancak grevin zincirleme etkilerinin hemen ortaya çıkmadığı, belediye işçilerinin grevleri gibi ani sonuçları olmayacağı kaydedildi. Her iki taraf da uzun vadeli bir oyun oynuyor: Oyuncu ve yazarların Koronavirüs salgınından sonra zaten zayıflamış olan prodüksiyon sürecinin stüdyoları masaya dönmeye zorlayacağına dair kumar oynarken, patronların da her zamanki yolu denediği, sendikalara boyun eğdirmeye çalıştığı kaydedildi.