2022’nin son Kabine toplantısı EYT’li milyonlarca vatandaş tarafından yakında takip edilecek. Masanın bir numaralı maddesi Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesindeki yaş sınırı olacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, gerçekleştirilecek olan Kabine toplantısında herhangi bir sunum yapmayacağını söyledi. Bilgin, EYT’de merakla beklenen yaş konusuna da değindi.
EYT YAŞ SINIRI GELECEK Mİ?
Dün akşam bir TV kanalında açıklamalarda bulunan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, “Geldiğimiz son aşamayı Kabine toplantısında Cumhurbaşkanımızla paylaşacağım, kendisi değerlendirecek. Karar çıkar mı, kesinlikle söyleyemem ama değerlendirileceğini söyleyebilirim” demişti.
Bilgin, EYT düzenlemesine ilişkin soru üzerine, gerçekleştirilecek olan Kabine toplantısında herhangi bir sunum yapmayacağını ancak toplantıda bu konudaki önerileri Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a ileteceği bilgisini verdi.
“EYT’de yaş aralığı olabilir mi?” sorusunu Bilgin, “İhtimal dahilindedir, değerlendirilecektir. Dikkat ederseniz olacak demiyorum, netleşmedi.” diye yanıtladı.
Bilgin, gerekli değerlendirmeler yapıldıktan sonra son kararın verileceğini kaydederek, “İmkanlar nispetinde en kapsayıcısını yapacağımızı söyleyebilirim.” ifadesini kullandı.
EYT MECLİSE NE ZAMAN GELECEK?
Bakan Bilgin, “Takvim belli mi?” sorusunu, “Ocağa varmadan biz masamızdan kaldırırız. Yani önümüzdeki hafta Meclis’e gitmiş olur.” şeklinde cevapladı.
Bilgin, şu ifadeleri kullandı:
* “Önümüzdeki çalışma, teknik çalışmaları tamamlanmamış bir çalışma. En çok sorulan soru, ‘Prim gün sayım şu kadar eksik, bunu borçlanabilir miyim? 8 Eylül 1999’dan önce işe girmemişsen ne kadar borçlanırsan borçlan olmaz. Mevcut yasamızda olan haklar devam edecek. Bir başka konu, yurt dışında çalışanların durumu. Yurt dışında kurumlarımıza olağanüstü müracaat edenler var, kuyruklar oluşmuş. Orada da benzer kafa karışıklıkları var. Onlar da ‘Hemen gidip prim gün sayılarımızı tamamlayalım, emekli olalım’ diye kuyruklar oluşturuyor. Onlarda da aynı şeyler geçerli. EYT, 8 Eylül 1999 öncesi işe başlamayı zorunlu kılıyor. Dünyanın neresinde olursanız olun.”
“EYT’LİLERİN YAŞ ORTALAMASI 49,9”
Bilgin, “Yaş sınırı yok’ deme ihtimaliniz hâlâ var değil mi? sorusu üzerine “Bu siyasi bir karardır, hükümetimiz bu kararı verecektir, Cumhurbaşkanımızla birlikte bu meseleyi…” cevabını verdi.
EYT çalışmasındaki son duruma ilişkin Bilgin, “Tabloyu tam olarak tespit etmeye çalışıyoruz. Hizmetler birleştirildiği zaman hangi yaşta kaç kişi bulunuyor, yaş aralığı nereden nereye geliyor… Şu anda elimizdeki verilerden şunu biliyoruz, emeklilikte yaşa takılanların yaş ortalaması 49,9. Bu hafta çalışmayı bitirmeye çalışıyoruz. Büyük bir kitleyi heyecanlandırdığımı biliyorum. Birçok müracaat var. Müracaat edenlerin dosyalarını birleştireceğiz. Tahmin ediyorum, bu ay sonuna kadar Meclis’e götürürüz. Bitirebilirsek bu ay içinde, bitiremezsek ocakta. Sayın Cumhurbaşkanımıza 26 Aralık’ta son durumu arz edeceğim” bilgilerini paylaştı.
Düzenlemenin yürürlüğe ne zaman gireceği ve ilk aylıkların ne zaman ödeneceğine dair görüşleri sorulan Bilgin, “Bu Meclis’in iradesine bağlı. En geç ocak ayında Meclis’e intikal ettirdiğimiz zaman Meclis’in kararlaştırma sürecine bağlı olarak tamamlanır.” dedi.
Bilgin, EYT’nin maliyet hesabı konusunda Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ile aralarında sorun yaşandığı iddialarına ilişkin soru üzerine şunları söyledi:
* “Bu haberlerin doğruluk payı sıfır. Buradan Sayın Nureddin Nebati Bey’e, kıymetli bakan arkadaşımıza teşekkür ediyorum. Maliyet artışının nereye ulaşabileceğini gördüğü halde bu problemin çözülmesi konusunda enflasyona, ekonominin bütün ağır yüküne rağmen çok fedakarca davrandı. Kıdem tazminatı konusunda da inisiyatif aldı.”
“EYT’liler 8 Eylül 1999’deki şartlara göre mi emekli olacaklar?” sorusuna Bilgin, “Biz oraya asla müdahale etmiyoruz. O günkü şartlar neyse ona göre emekli olacaklar. Prim günü ve hizmet süreleri değişmiyor” yanıtını verdi. Bilgin, kısmi emeklilik kapsamındaki kişilerin EYT kapsamında olmadığını, onların koşullarında herhangi değişiklik olmayacağını ifade etti.
“KIDEM TAZMİNATI DOĞRUDAN İŞÇİNİN HESABINA YATACAK”
EYT’lilerin kıdem tazminatı için uygun şartlarda kredi desteği verileceğini anımsatan Bilgin, “Bu tazminat doğrudan doğruya işçinin hesabına yatırılacak.” dedi.
EYT’lilerin aylık bağlanma oranlarında bir değişiklik yapılıp yapılmayacağı sorusu hakkında Bilgin, “Bu oranlarda bir değişiklik yapmayı düşünmüyoruz” cevabını verdi.
Bilgin, EYT düzenlemesine ayrılacak bütçeyle ilgili “Türkiye, Avrupa’nın en iyi bütçe dengelerine sahip ülkelerinden biri. Türkiye’nin bütçe gelirlerindeki artış, tahminlerin üzerinde olmuştur. Bütün bunlar hesaba dayalıdır. ‘Seçim ekonomisi uyguluyorlar’ diyorlar. Biz seçim ekonomisi uygulamıyoruz, gerçekçi ekonomi uyguluyoruz. Bütçe dengelerini gözeterek bütün bunları yapıyoruz. Popülizm yapmayan, gerçekçi, yurttaşımızı enflasyon sarmalına sokmayacak, denge politikasıyla bunları sürdürecek yaklaşıma sahibiz” değerlendirmesinde bulundu.
EYT’nin maliyet hesabına ilişkin soruya “Milli gelirin binde biri veya onun birkaç puan üzerinde. Burada yaptığımız hesaplar, önümüzdeki dönem memur ve emeklilerin ücret farkı artışları, EYT ile ilgili gelecek mali yüklerin her biri bizim bütçe geliri dengesini gözeten uygulamalar olarak ortaya çıkacak. Ondan hiç endişeniz olmasın” yanıtını verdi.
Bu süreçte yoğun çalışan Sosyal Güvenlik Kurumu çalışanlarına yönelik ilave ödeme yapılıp yapılmayacağına ilişkin soruya Bilgin, “Onların yoğun çalışmalarını ödüllendirmeyi düşünüyoruz” yanıtını verdi.
Bilgin, sayıları 500 bin civarında olan kamudaki sözleşmelilerin kadroya geçirilmesiyle ilgili düzenlemeyi önümüzdeki hafta, tatile girmeden Meclis’e intikal ettireceklerini söyledi.
Taşeron işçilerle ilgili bir çalışmaları şu an için olmadığını belirten Bilgin, önlerindeki dosyanın geçici işlerle ilgili olduğunu dile getirdi.
Bilgin, 3600 ek gösterge konusuyla ilgili “Yeni talepler var. Onları değerlendireceğiz. Onunla ilgili acelemiz yok. Ne zaman tamamlanırsa Meclis ne zaman uygun görürse… Biz teknik çalışmalar yapıyoruz, siyasi karardır bu. Süreç işliyor.” ifadelerini kullandı. AA
EYT PLANINI YABANCI BASIN ORTAYA ÇIKARDI
Türkiye’de gündem yoğunluğunun önemli bir parçası haline gelen emeklilikte yaşa takılanlar için yeni bir formülün ortaya çıktığını ABD medyasına konuşan Türk yetkililer aktardı.
ABD’nin önde gelen medya kuruluşlarından Bloomberg’e konuşan Türk yetkililer, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın EYT ile ilgili yeni hamleler hazırlığı içerisinde olduğunu söyledi.
“Erdoğan bütçedeki masrafı minimuma indirmek için kritik seçim vaadini tıraşlayabilir” başlığıyla paylaşılan haberde, “Cumhurbaşkanı Erdoğan devlet ve özel sektör çalışanlarının erken emeklilik planlarını bütçede baskı yaratması sebebiyle daraltabileceğini üst düzey Türk yetkililer söyledi” ifadesi kullanıldı.
Gelecek yıl yapılması planlanan seçimlerde kritik bir seçim vaadi olan emeklilikte yaşa takılanlar konusunun ilk planlarında 1.5 milyon insanı etkilemesi beklenirken şu an Erdoğan’ın çok daha az çalışanı dahil etmeyi gündemine aldığını da ismini açıklamayan bir yetkili söyledi.
Yetkililer ayrıca Erdoğan’ın Pazartesi günü yapılacak kabinede bir karar alabileceğini de belirtirken, bu hamle ile birlikte Erdoğan’ın seçmen tabanını da kuvvetlendirebileceği kaydedildi.
EYT’DE YENİ PLAN NE OLACAK?
Bloomberg’in haberinde ise, “Türkiye hükümeti şu anda EYT’ye hak kazananların yüzde 60’ını kapsayacak bir plan üzerinde duruyor. Orijinal planın maliyetinin 250 milyar TL’ye çıkabileceği belirtilirken, bu rakamın ülkedeki yaklaşık 14 milyon emeklinin bu yıl boyunca Ekim ayına kadar sosyal güvenlik sistemi harcamasının 3 katı olduğu aktarıldı” denildi.
Yetkililer alternatif plan ile birlikte erken emekliliğin yaşlı çalışanları kapsayacağını belirtti.
EYT KİMLERİ KAPSIYOR?
Staj ve çıraklık dönemi sigortaların EYT için başlangıç sayılıp sayılmayacağıyla ilgili bir soruya Bilgin, “Onlar farklı. Onlar EYT kapsamında değil zaten. Sigorta girişi olanlarda bir sorun yok. Çıraklık ve stajyerlik bir sigorta girişi değil. Onlar sağlık sigortasını korumak üzere geliştirilmiş bir sistem.” yanıtını verdi.
EYT konusunda bir düzenlemenin çıkacağını bildiren Bilgin, bu düzenlemenin ayrıntılarını gerekli hesaplamaların ardından kamuoyuyla paylaşacaklarını dile getirdi.
EYT NEDİR?
Sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden önce olanlar EYT’li (emeklilikte yaşa takılan) sayılıyor. Zira 9 Eylül 1999 öncesinde yaş şartı aranmaksızın prim günü ve sigortalılık süresi şartları sağlanarak da emekli olunabilirken, 8 Eylül 1999 tarihinde yapılan değişiklikle prim günü ve sigortalılık süresi şartlarının yanı sıra bir de yaş şartı getirildi.
EYT’li sayılmak için sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden önce olup, emeklilik için gereken yaş dışındaki sigortalılık süresi ve prim günü şartlarını sağlamış olmak gerekiyor.
